Hoe kies je het ideale statief voor jouw fotografie

Het belang van een goed statief

Een statief is een noodzakelijk maar niet zo’n ‘sexy’ onderdeel van je uitrusting als fotograaf. Wat ik daarmee bedoel? Het klinkt veel fijner om te zeggen dat je een nieuwe camera of dikke lens gekocht hebt in plaats van een nieuw statief. Het valt niemand op dat je een nieuw exemplaar hebt en is een noodzakelijk kwaad.

Maar onderschat de noodzaak van een goed statief niet. Al vaak vertelde ik deelnemers het volgende verhaal: toen ik nog hobby-fotograaf was leed ik ook aan de ‘ziekte’ om altijd weer nieuwe spullen te kopen. Met die nieuwe lens zou ik pas écht mooie foto’s kunnen maken, die nieuwe camera is weer zoveel beter dan de vorige dat ik die wil hebben. Maar als ik later terugkijk op wat de grootste bijdrage heeft gehad in het beter gaan fotograferen staat er 1 onderdeel ruimschoots op de eerste plaats: het statief.

Waarom is dat dan? 

Een statief mag dan vaak als een onhandig ding beschouwd worden, het zorgt voor een aantal essentiële dingen. Laten we daar eens naar kijken.

1. de camera wordt op een statief geplaatst en blijft, als het tenminste een goed statief is, geheel roerloos daarop staan. De beperking die je normaal gesproken hebt om niet met een sluitertijd die langer is dan 1/60ste seconden (richtlijn) te fotograferen verdwijnt als sneeuw voor de zon. Je kunt nu met een sluitertijd van 1 seconde, 10 seconden, 100 seconden of 1000 seconden fotograferen, je foto wordt net zo scherp.
2. bij landschapsfotografie heb je vrijwel altijd te maken met een contrastverschil tussen de lichte lucht en de donkere ondergrond, en je camera kan die veel minder goed vastleggen dan dat wij met onze ogen kunnen zien. Filters voor je lens plaatsen zijn de oplossing daarvoor. Maar daarbij is het belangrijk dat de overgang van het filter goed op de horizon geplaatst kan worden. Door je camera op statief te plaatsen kun je de filters goed positioneren, eenmaal goed gepositioneerd blijft bij iedere volgende foto de overgang goed.
3. het bepalen van waar je scherp stelt in combinatie met je diafragma bepalen de scherpte in je foto. Een enorm belangrijk onderdeel van je foto. Door je camera op statief te plaatsen kun je zelf in alle rust bepalen waar die scherpte komt te liggen en kan de camera vervolgens scherpstellen en de foto maken. Bij macro fotografie is dit bijvoorbeeld een enorm voordeel.
4. de laatste maar misschien wel de belangrijkste reden: het geeft rust. Je camera hoef je niet constant voor je ogen te houden, je kunt rustig om je heen kijken, de compositie in alle rust bepalen en nog eens rustig om je heen kijken voordat je besluit om de foto ook te maken. Het geeft rust om de camera uit je handen te laten en daarmee worden (vrijwel) altijd je foto’s beter.

Wat zijn de eisen aan een goed statief?

Het ideale statief voldoet aan een aantal eisen. Als eerste, en veruit de belangrijkste, is dat hij ontzettend stabiel moet zijn. Dat betekent voor iedereen iets anders overigens omdat het afhangt van wat voor gewicht aan camera en lens je op het statief wilt gaan gebruiken. Een statief dat ‘te licht’ is kan bijvoorbeeld prima zijn voor een compact camera maar niet voor een zware spiegelreflex camera. Camera en statief moeten dus bij elkaar passen. Een stabiel statief kan ook niet omvallen (met je camera erop, auwwww) bij harde wind en dergelijke.

Het ideale statief mag ook weer niet te zwaar zijn. De kans dat je een zwaar statief meeneemt is simpelweg kleiner. Alleen wanneer je zeker weet dat je het wilt gaan gebruiken zul je hem meenemen, in alle andere gevallen laat je hem dan thuis. En dat is jammer, want zoals hierboven is gebleken hebben veel foto’s profijt van een statief.

Als laatste dient het ideale statief ook prettig en snel in het gebruik te zijn. Poten die je gemakkelijk snel in en uit kunt schuiven, het waterpas zetten van je statief gaat soepel en de camera kun je er gemakkelijk op monteren zodat je snel kunt starten met fotograferen. Duurdere statieven worden vaak zonder de kop verkocht, zodoende kun je ook de perfecte statiefkop uitzoeken op basis van jouw wensen.

En welke statieven zijn er dan?

Veel fotografen hebben ervaren dat je in je leven drie statieven koopt voordat je het perfecte statief koopt. Dat komt eigenlijk omdat er drie soorten statieven zijn en bij het kopen van een statief heb je eigenlijk drie variabelen waarmee je jouw keuze voor het statief bepaalt. Dat zijn de volgende drie statieven:

1. Een licht statief
   Gewicht: laag   Stabiliteit: laag   Prijs: laag
   Dit zijn bijvoorbeeld statieven zoals je ze bij de MediaMarkt ziet. Statieven van een paar tientjes en gemaakt van licht aluminium en niet erg stabiel.
2. Een zwaar maar stabiel statief
   Gewicht: hoog   Stabiliteit: hoog   Prijs: laag
   Bij deze statieven kun je denken aan stalen statieven. Vaak heel erg stabiel en ze zijn nog goed betaalbaar (100-200 euro) maar ze zijn erg zwaar om mee te nemen.
3. Een licht EN stabiel statief
   Gewicht: laag   Stabiliteit: hoog   Prijs: hoog
   Dit zijn statieven gemaakt van carbon. Een licht maar heel stug materiaal dat zorgt voor een heel stabiel statief. Helaas is dit ook een duur materiaal; statieven kosten vaak 300 tot 1500 euro.

Het ideale statief

Het ideale statief is dus een statief dat zwaar genoeg is om je camera spullen goed te kunnen dragen, is licht genoeg om overal mee naartoe te nemen, is prettig in gebruik EN maakt je niet bankroet.

En juist die laatste is lastig. Voor statieven geldt namelijk echt: alle waar naar z’n geld. Hoe duurder het statief, hoe meer het aan alle eisen zal voldoen en ook nog lang meegaan. Onderhoud je je statief namelijk goed dan kun je daar tientallen jaren mee doen en is opeens de aanschafprijs relatief een stuk later. Zeker als je door dit artikel niet drie statieven koopt maar in één keer het juiste statief.

Welk statief gebruik je zelf?

Ik gebruik sinds een aantal jaren het volgende statief:

• Benro C2580T Classic statief Carbon (aanschafwaarde € 309,-)
• Sirui K-10X balhoofd kop (aanschafwaarde € 129,-)

Ik ben erg tevreden over dit statief: het statief is goed mee te nemen, is licht en werkt vooral heel erg prettig in combinatie met het balhoofd.